პრეზენტაცია

მარტივი ვებ გვერდი

by irina bazgadze — last modified 2011-01-08 05:11

რა არის ვებ გვერდი? რეალურად ეს არის უბრალო ტექსტური ფაილი. მაგრამ რა არის ფაილი? მოდით ყველაფერი მიმდევრობით განვიხილოთ.

კომპიუტერულ ტექნოლოგიებში, ფაილი წარმოადგენს ერთი სახის ან სხვანაირად ერთი ტიპის ინფორმაციას, რომელსაც გააჩნია გარკვეული თვისებები. მას გააჩნია სახელი, ზომა, ტიპის განმსაზღვრელი ატრიბუტი და ა.შ.

ფაილებს გააჩნიათ დაახლოებით ერთნაირი თვისებები. კერძოდ მოდით ყურადღება მივაქციოთ ფაილის ტიპს. ბევრ შემთხვევაში ფაილის შიგთავსის ტიპზე მიუთითებს მის სახელში მოცემული ე.წ. გაფართოება. ეს არის ფაილის სახელის ბოლოში, წერტილის შემდეგ მდგომი რამოდენიმე სიმბოლო. მაგალითად ".exe" მიუთითებს იმაზე, რომ ეს ფაილი არის კომპიუტერული პროგრამა Windows გარემოსთვის, ".zip" გაფართოება კი - შეკუმშულ ფაილების არქივზე. ქვემოთ მოცემულია ყველაზე ხშირად გამოყენებული ფაილების გაფართოებები და მათი მნიშვნელობები:

.exe - Widows გარემოში შესრულებადი პროგრამა

.zip - პოპულარული ფაილების არქივატორი და შემკუმშველი Winzip-ის არქივი

.gz - gzip არქივატორის არქივი, გამოიყენება Unix/Linux გარემოში

.tar - tar არქივატორის არქივი, გამოიყენება Unix/Linux გარემოში

.sh - Unix/Linux ერთ-ერთი გარსი BASH-ის შესრულებადი ბრძანებების ფაილი

.bat - Windows-ში შესრულებადი ბრძანებების ფაილი

.txt - ტექსტური ფაილი

.doc - პოპულარული რედაქტორი MS Word-ის დოკუმენტი

.htm - ვებ გვერდი (იგივეა რაც html)

.swf - Macromedia Flash-ის ანიმაციის ფაილი

.gif - გრაფიკული გამოსახულების ფაილი

.jpg - გრაფიკული გამოსახულების ფაილი

.sql - მონაცემთა ბაზებთან მუშაობის SQL მოთხოვნების ფაილი

აღსანიშნავია, რომ ერთი და იგივე ტიპის ინფორმაცია ხშირად შეიძლება წარმოდგეს სხვადასხვა ფორმატში. მაგალითად ტექსტური დოკუმენტის შენახვა შეიძლება როგორც txt ტექსტურ ფაილში, ასევე MS Word-ის დოკუმენტშიც. როგორც წესი სხვადასხვა ფორმატები შექმნილია სხვადასხვა მიზნებისთვის და იძლევა განსხვავებულ ფუნქციონალურ საშუალებებს. მაგალითად txt ფორმატი არ იძლევა მასში გრაფიკული გამოსახულებების შენახვის საშუალებას, მაშინ როცა MS Word ფორმატში ტექსტთან ერთად არა მარტო უბრალო ილუსტრაციების და გრაფიკული სურათების, არამედ სხვა უფრო რთული ობიექტების, მაგალითად მათემატიკური გამოსახულებების შენახვაც შეიძლება.

როგორც ვიცით, ფაილები შედგებიან ბაიტებისგან. მაშინ, როცა txt ტექსტური ფაილი შეიცავს მხოლოდ სიმბოლოების აღმნიშვნელ ბაიტებს, მისი MS Word-ის ანალოგი თვით ტექსტის გარდა შეიცავს უამრავ დამხმარე ინფორმაციას ფორმატირებაზე და მასში არსებულ გრაფიკულ თუ სხვა ობიექტებზე. ცარიელი MS Word-ის ფაილიც კი ზომით გაცილებით უფრო მეტია ვიდრე 0 ბაიტი. ექსპერიმენტისთვის შექმენით ასეთი ფაილი, დატოვეთ ცარიელი და შეინახეთ. მაგალითად Word 2003-ით შექმნილი ცარიელი დოკუმენტი 10.5 კილობაიტია.

რამდენადაც გასაკვირი არ უნდა იყოს, ვებ გვერდი წარმოადგენს სპეციალური წესით შედგენილ txt ტექსტურ ფაილს. მასში ფორმატირების ფუნქციას სპეციალური წესით შედგენილი ჩვეულებრივი სიმბოლოები ასრულებენ. ასეთი მმართველი სიმბოლოები მოქცეულნი არიან გახსნილ და დახურულ კუთხურ ფრჩხილებში და მათ ტეგებს უწოდებენ.

როგორც ვიცით, ყველა ვებ დოკუმენტი იწყება html და მთავრდება / html ტეგებით. მის შიგნით მოთავსებულია ორი ძირითადი ნაწილი - გვერდის თავი და ტანი. ისინი შესაბამისად მოქცეულნი არიან ტეგებში head / head და body / body . გვერდის თავში მოცემულია მისი მეტა ინფორმაცია. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ დოკუმენტის აღწერა. ესენია, დიკუმენტის სახელი, სიმბოლოების კოდირების სტანდარტი, გასაღები სიტყვები, რომელიც საძიებო სისტემამ შეიძლება მისი ინდექსირებისთვის გამოიყენოს და ა.შ. ტანში მოცემულია გვერდის ტექსტი. მისი ფორმატირებისთვის აგრეთვე გამოიყენება ტეგები. ზემოთ მოყვანილ მაგალითში სათაური მოქცეულია h 1/ h 1ტეგებში. ის მიუთითებს იმაზე, რომ მათ შორის მოქცეული ტექსტი არის პირველი დონის სათაური. ტეგი p / p გამოიყენება აბზაცის მონიშნვნისთვის.

დოკუმენტის თავის ერთი ტეგი იქცევს განსაკუთრებულ ყურადღებას. ესაა
meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8"ზუსტად ეს სტრიქონი ეუბნება ბრაუზერს, თუ რა წესით უნდა წაიკითხოს მან სიმბოლოები, და რა სახით ინფორმაციას შეიცავს გვერდი. ამ ტეგის გვერდში არ არსებობა, ან მისი არასწორი მნიშვნელობა, ხშირად ხდება ვებ გვერდის არასწორი ჩვენების მიზეზი. ასეთ შემთხვევაში აუცილებელი ხდება ბრაუზერში შესაბამისი პარამეტრის ხელით დაყენება. ბრაუზერების უმრავლესობა საშუალებას აძლევს მომხმარებელს ხელით მიუთითონ ეს პარამეტრი, რომელსაც გვერდის კოდირების სტანდარტს უწოდებენ.
ქვემოთ მოცემული ბმულები დაგეხმარებათ მიიღოთ ამომწურავი ინფორმაცია ვებ გვერდებზე და html სტანდარტზე:

• http://www.w3.org/MarkUp - WWW კონსორციუმი, HTML-ის ვებ გვერდი
• http://www.citforum.ru/internet/html - რუსული რესურსები HTML-ზე
• Практическое руководство по HTML

პროგრამა notepad-ში შექმენით შემდეგი სახის ვებ გვერდი:

1. ვებ გვერდს უნდა ჰქონდეს თეთრისგან განსხვავებული ფონი სათაური დაფორმატებული იყოს პირველი დონის სათაურით.
2. ვებ გვერდი უნდა შეიცავდეს ორ გრაფიკულ გამოსახულებას ისე, რომ პირველი მოთავსდეს მარჯვნივ, მეორე კი მარცხნივ.
3. სასურველია სურათები მოთავსდეს სხვადასხვა პარაგრაფში;
4. სურათის სიგანე ვებ გვერდზე არ უნდა აღემატებოდეს 100 პიქსელს სიგანეში ვებ გვერდი უნდა მთავრდებოდეს 2 სვეტიანი და 2 სტრიქონიანი ცხრილით.
5. ცხრილის საზღვრის სიგანე უნდა შეადგენდეს 2 პიქსელს.
6. სასურველია (არ არის აუცილებელი), რომ გვერდზე მოთავსებული იყოს ერთი ბმული

ვებ ბრაუზერი
ვებ ბრაუზერი არის პროგრამა, რომელიც ვებ სერვერთან http საშუალებით ამყარებს კავშირს იმისთვის, რომ მიიღოს და ასახოს ვებ გვერდები. http არა მარტო ვებ გვერდების მიღებას უზრუნველყოფს, არამედ ვებ სერვერებზე ინფორმაციის გადაცემის საშუალებასაც იძლევა. ამ დოკუმენტის მომენტში http-ს ყველაზე გავრცელებული ვერსიაა http ვერსია 1.1, რომელიც სრულადაა განსაზღვრული RFC 2616.
გვერდები იძებნება ე.წ. URL ( uniform resource locator - რესურსის ცალსახა ლოკატორი) მეშვეობით, რომელსაც გვერდის მისამართს უწოდებენ რომელიც იწყება "http:"-თი http სახის მიმართვისთვის. ბევრი ბრაუზერი მხარს უჭერს სხვა სახის მისამართებს, რომლებიც მიმართვისთვის იყენებენ სხვა პროტოლოლებს - მაგ. "ftp:" ფაილის გადაგზავნის პროტოკოლისთვის, "https:" (http-ს დაშიფრული ვერსია), და ა.შ.
ვებ გვერდის ფაილის ფორმატია HTML. ბრაუზერების უმეტესობას შეუძლია სხვადასხვა გრაფიკული ფაილებთან, მათ შორის JPEG, PNG და GIF ფორმატის ფაილებთან მუშაობა. სხვა ფორმატის ფაილებთან მუშაობა კი შეიძლება უზრუნველყოფილი იქნას ე.წ. plug-in დამატებების სახით. ეს არის პატარა პროგრამული მოდულები, რომელთა დანიშნულებაა ბრაუზერის ფუნქციონალური საშუალებების გაფართოება. ჰტმლ და გრაფიკული ფაილების URL-ის კომბინირება, დიზაინერებს ვებ გვერდებში სურათების და სხვა ობიექტების (java აპლეტები/პროგრამები, ვიდეო და აუდიო მონაცემები და ა.შ.) ინტეგრირების საშუალებას აძლევს.
პირველი ვებ ბრაუზერები HTML -ის ძალზედ მარტივ ვერსიას იყენებდნენ. ვებ ბრაუზერების შემქმნელების მიერ პროგრამების სწაფმა განვითარებამ გამოიწვია ჰტმლ-ის არასტანდარტული დიალექტების შექმნა, რამაც თავის თავად წარმოქმნა ვებ ტექნოლოგიების ურთიერთ-თავსებადობის პრობლემები.თანამედროვე ბრაუზერები უზრუნველყოფენ HTML და XHTML სტანდარტების მხარდაჭერას, რაც უზრუნველყოფს ყველა ბრაუზერში გვერდის ერთნაირად გამოჩენას. თანამედროვე გვერდების უმეტესობ შექმნილია WYSIWYG ტიპის რედაქტორებით, როგორიცაა Macromedia Dreamweaver or Microsoft Frontpage . ასეთი პროგრამები ნაგულისხმევად ხშირად აგენერირებენ არასტანდარტულ html-ს, განსაკუთრებით ეს ეხება სტილების კასკადურ სიებს და XHTML.

მოკლე ისტორია

ტიმ ბერნს-ლი იყო პირველი, ვინც გამოიყენა ჰიპერტექსტი ინფორმაციის გასაზიარებლად. 1990 წელს მან შექმნა პირველი პროგრამა ბრაუზერი, დაარქვა მას WorldWideWeb (მსოფლიო აბლაბუდა) და 1991 წელს წარუდგინა ევროპის ბირთვული კვლევის ორგანიზაციას - CERN , სადაც იგი მუშაობდა. ბრაუზერი წარმოგდენილი იყო როგორც CERN -ის დიდი სატელეფონო ცნობარის შემცვლელი. იგი ამუშავებდა მხოლოდ ტექსტური სახის ინფორმაციას და უზრუნველყოფდა telnet/gopher-ის მისამართების ადვილ და მოსახერხებელ ინტეგრირებას. გრაფიკის ინტეგრირება მოხდა მოგვიანებით, რამაც გამოიწვია ბრაუზერის, ინტერნეტის ერთ-ერთ შეუცვლელ პროგრამად ჩამოყალიბება.
ბრაუზერის ფართო გავრცელება/გამოყენება განაპირობა გრაფიკულმა ბრაუზერმა NCSA Mosaic რომელიც შეიქმნა სუპერგამოთვლების ნაციონალურ ცენტრში. იგი თავდაპირველად მუშაობდა UNIX-ზე, მაგრამ შემდგომში გადატანილ იქნა Apple Macintosh და Microsoft Windows პლატფორმებზეც. მისი პირველი ვერსია გამოვიდა 1993 წლის სექტემბერში. მარკ ანდერსენი, ვინც უძღვებოდა ამ პროექტს წავიდა სამუშაოდან და დაარსა კომპანია, რომელსაც მოგვიანებით ეწოდა Netscape Communications Corporation.
ნეტსკეიპმა გამოუშვა მისი ფლაგმანი პროგრამა - ნავიგატორი 1994 წლის ოქტომბერში რომელის ფართოდ გავრცელებაც დაიწყო ერთი წლის შემდეგ. მაიკროსოფტმა, რომელმაც ამ დროისთვის ფაქტიურად უკვე დააგვიანა ამ ბაზარზე გამოუშვა პროდუქტი Internet Explorer , რომელიც თავისთავად სასწრაფოდ შეიძინა კომპანია Spyglass Inc . ასე დაიწყო ბრაუზერების ბრძოლა - ბრძოლა ბრაუზერების ბაზრისთვის მაიკროსოფტსა და ნეტსკეიპს შორის.
ომი დამთავრდა 1998 წელს, როცა ნეტსკეიპის საბაზრო დანაკარგებმა შეუბრუნებელი ხასიათი მიიღო. იგი შეეცადა გაეხსნა საკუთარი საწყისი კოდი და შექმნა ღია წყაროს პრინციპებზე პროექტი Mozilla, მაგრამ ამან ვერაფერი შედეგი ვერ გამოიღო. ნეტსკეიპი 1998 წლის ბოლოს შეიძინა AOL-მა.
თავიდან პროგრამისტები ვერ დაინტერესდნენ Mozilla პროექტით, მაგრამ 2002 წლისთვის იგი ჩამოყალიბდა როგორც ძლიერი და სტაბილური პროგრამა. 2004 წელს მოზილა პროექტმა გამოუშვა თავისი ახალი ბრაუზერი სახელით - Firefox. 2005 წლის მონაცემებით მას უჭირავს ბრაუზერების ვაზრის 10%.
სასწავლო კურსის მსვლელობისას ჩვენ გამოვიყენებთ ბრაუზერ ფფ-ს. ეს განპირობებულია იმით, რომ იგი მუშაობს ყველა სუსტემაზე, უზრუნველყოფს საბოლოო სტანდარტების მხარდაჭერას და ამავე დროს არის საკმაოდ პატარა და სწრაფი.
სხვა ბრაუზერები, როგორიცაა Opera, Safari, Konqueror მუშაობენ სხვადასხვა სისტემებზე

ბრაუზერების ძირითადი საშუალებები

მიუხედავად იმისა, რომ ბრაუზერები განსხვავდებიან ერთმანეთისგან, მომხმარებელს შეუძლია შენიშნოს ის ძირითადი საშუალებები, რომელთა ნახვა შეიძლება ყველა ბრაუზერში. ქვემოთ მოყვანილია ამ საშუალებების ჩამონათვალი.
სტანდარტული მხარდაჭერა

• HTTP და HTTPS
• HTML, XML და XHTML
• Graphics file formats როგორიცაა GIF, PNG, JPEG და SVG
• Cascading Style Sheets
• JavaScript (Dynamic HTML)
• Cookie
• Digital certificates
• Java (applets)
• Favicons

ფუნდამენტური საშუალებები

• Bookmark
• Download manager
• Caching
• plugin მხარდაჭერა როგორიცაა Macromedia Flash და QuickTime

გამოყენებადობა

• Autocompletion მისამართებისთვის და ფორმებისთვის
• Tabbed browsing
• Spatial navigation
• Caret navigation
• Screen reader or full speech support

ხელშემშლელების ბლოკირება

• Pop-up ad ბლოკირება
• Ad filtering

უნიკოდი და მისი ჩაწერის ფორმატი 
რა არის უნიკოდი?
უნიკოდის ყოველ სიმბოლოს შეესაბამება უნიკალური რიცხვი ,არა აქვს მნიშვნელობა რომელი პლატფორმაა ,არა აქვს მნიშვნელობა რომელი პროგრამაა ,არა აქვს მნიშვნელობა რომელი ენაა .
ფაქტიურად, კომპიუტერებს ურთიერთობა აქვთ მხოლოდ რიცხვებთან. მათ ნებისმიერი ასოსთვის ან სიმბოლოსთვის გამოყოფილი აქვთ უნიკალური რიცხვი. უნიკოდის გამოგონებამდე არსებობდა ასობით სხვადასხვა სახის კოდირების სისტემა, ასოების რიცხვებთან დასაკავშირებლად. არც ერთი კოდირების სისტემა არ შეიცავდა საჭირო რაოდენობის სიმბოლოებს: მაგალითად, მხოლოდ ევროსაბჭოს ესაჭიროება რამოდენიმე განსხვავებული კოდირება, რათა დაეკმაყოფილებინა ევროსაბჭოში შემავალი ქვეყნების ენები. ცალკეული ენებისათვის, როგორიცაა ინგლისური, არ არსებობდა ისეთი კოდირება, რომ ადეკვატური ყოფილიყო ყველა ასოს, სპეცსიმბოლოსა და პუნქტუაციის ნიშნისათვის.
სხვადასხვა კოდირების სისტემები კონფლიქტში მოდიოდნენ  ერთმანეთთან. ორ განსხვავებულ კოდირებაში ერთიდაიგივე რიცხვი გამოიყენებოდა სხვადასხვა ასოებისათვის, ან სხვადასხვა რიცხვები ერთი ასოსათვის. ნებისმიერი კომპიუტერი (განსაკუთრებით კი სერვერი) საჭიროებს მოემსახუროს სხვადასხვა ერთმანეთისგან განსხვავებულ კოდირებებს; და მაინც, როდესაც ხდება მონაცემების გადაყვანა სხვადასხვა კოდირებაში ან პლატფორმაზე, ეს პროცესი ყოველთვის დაკავშირებულია მონაცემების დაზიანების რისკთან.
უნიკოდი ცვლის ამ ყოველივეს !
უნიკოდი უზრუნველყოფს ყოველი სიმბოლოსათვის უნიკალურ რიცხვს, იმისდა მიუხედავად რომელი პლატფორმაა, რომელი პროგრამაა, რომელი ენაა. უნიკოდის სტანდარტი ათვისებულ იქნა ისეთი ინდუსტრიული ლიდერების მიერ როგორებიცაა Apple, HP, IBM, JustSystem, Microsoft, Oracle, SAP, Sun, Sybase, Unisys და სხვა მრავალი. უნიკოდი ესაჭიროება ისეთ თანამედროვე სტანდარტებს, როგორებიცაა XML, Java, ECMAScript (JavaScript), LDAP, CORBA 3.0, WML და ასე შემდეგ. და არის ოფიციალური გზა ISO/IEC 10646-ის განსახორციელებლად. უნიკოდის მხარდაჭერა აქვს უმრავლეს ოპერაციულ სისტემებს, ყველა თანამებროვე ბრაუზერს და სხვა მრავალ პროგრამებს. უნიკოდის სტანდარტის გამოჩენამ და მისი არსებობის აუცილებამ გამოკვეთა გლობალური პროგრამული უზრუნველყოფების ტენდენცია.
უნიკოდის ჩართვა კლიენტ-სერვერებში ან მრავალრიგიან აპლიკაციებში და ვებ გვერდებში საგრძნობლად ამცირებს სიმბოლოების გამოყენების დანახარჯებს. უნიკოდი იძლევა საშუალებებას ერთი პროგრამული პროდუქტი ან ვებ საითი გამოყენებულ იქნეს სხვადასხვა კომპიუტერულ პლატფორმაზე, ენაზე და სხვადასხვა ქვეყნებში რაიმე ცვლილებების გარეშე. ეს საშუალებას გვაძლევს მონაცემები ვცვალოთ განსხვავებულ სისტემებს შორის რაიმე დანაკარგის გარეშე.
უნიკოდის კონსორციუმის შესახებ
უნიკოდის კონსორციუმი არის არაკომერციული ორგანიზაცია, რომელიც დაარსებულია იმისათვის, რომ განავითაროს, გააფართოვოს და წინ წასწიოს უნიკოდის გამოყენება, რომელიც განსაზღვრავს ტექსტის გადმოცემას თანამედროვე პროგრამულ უზრუნველყოფაში და სტანდარტებში. ამ კონსორციუმის წევრები არიან მრავალი ორგანიზაციები და კორპორაციები კომპიუტერების და ინფორმაციის წარმოების დარგში. კონსორციუმი ფინანსდება მისი წევრების საწევრო შენატანებით. გაწევრიანებაშეუძლია ნებისმიერ ორგანიზაციას ან კერძო პირს მსოფლიოს ნებისმიერი კუთხიდან, რომელიც იყენებს უნიკოდის სტანდარტს და სურს ხელი შეუწყოს მის გავრცელებას და განვითარებას.
მოვიყვანოთ ANSII კოდების ცხრილი:

ვებ-სერვერი

ტერმინი ვებ-სერვერი შეიძლება ნიშნავდეს ორ რაღაცას:

• კომპიუტერს, რომლის მოვალეობაცაა ვებ-გვერდების და სხვა ფაილების http პროტოკოლით მიწოდება
• პროგრამას, რომელიც კომპიუტერზე მუშაობს ფონურ რეჟიმში და ემსახურება შემოსულ მოთხოვნებს ფაილების

ვებ სერვერს სხვანაირად http-სერვერსაც უწოდებენ. მათთან კავშირისთვის ძირითადად გამოიყენება ვებ ბრაუზერები.

ძირითადი საშუალებები

მიუხედავად იმისა, რომ ვებ სერვერის პროგრამები განსხვავდებიან შესრულების დეტალებით, მათ ყველას გააჩნიათ საერთო თვისებები. ყველა ვებ-სერვერი ქსელიდან იღებს http მოთხოვნას და აგზავნის შესაბამის http პასუხს. http პასუხი ძირითადად შესდგება HTML გვერდისგან, მაგრამ ასევე შეიძლება წარმოადგენდეს ტექსტურ, გარფიკულ, აუდიო ან ნებისმიერი სხვა ტიპის დოკუმენტს.

დოკუმენტების იდენტიფიკაცია

ვებ სერვერები, URI-ის (Uniform Resource Identifier - რესურსის ცალსახა იდენტიფიკატორი) ფაილის მარშრუტის ნაწილს უთანადებენ კომპიუტერის ლოკალური ფაილური სისტემის რესურსს ანუ ფაილს. მარშრუტი რომელიც მითითებულია URI-ში, მოცემულია ვერ სერვერის საწყისი კატალოგის/ფოლდერის მიმართ.
მაგალითად განვიხილოთ შემდეგი URI რომელიც შეიძლება გამოიყენიო კლიენტმა:

 http://www.example.com/path/file.html 

კლიენტის ვებ-ბრაუზერი გამოყოფს კომპიუტერის მისამართს - www.example.com და გაგზავნის მასზე http 1.1 მოთხოვნას:

  GET /path/file.html HTTP/1.1 

  Host: www.example.com 

პროგრამა ვებ სერვერი, რომელიც მუშაობს კომპიუტერზე www.example.com დაუმატებს მის კონფიგურაციის ფაილში განსაზღვრულ ძირეული კატალოგის მარშრუტს c:\apache\htdocs\ . შედეგად მივიღებთ სერვერის სისტემაში რესურსის ანუ ფაილის სრულ მარშრუტს:
c:\apache\htdocs\ path \ file.html
შენიშვნა : Windows და UNIX ოპერაციული სისტემები კატალოგების/ფოლდერების გამყოფ სიმბოლოდ იყენებენ სხვადასხვა ნიშანს. URI-ში ყოველთვის გამოიყენება UNIX სისტემის სიმბოლო ” / ”. თუ სერვერი განთავსებულია Windows ოპერაციულ სისტემაზე, ვებ სერვერი პროგრამა ლოკალურ ფაილურ სისტემაში სამუშაოდ შეცვლის მას ” \ ” ნიშნით ვებ სერვერი წაიკითხავს ფაილს და გადაუგზავნის მას კლიენტის ვებ ბრაუზერს პასუხის სახით. სერვერის პასუხი შეიცავს თვით ფაილს, რომელსაც წინ ერთვის ე.წ. პროტოკოლის სათაური, სადაც მითითებულია სხვადასხვა ინფორმაცია, მაგ. ფაილის სახელი, მისი ზომა, ფაილის შიგთავსის ტიპი, და ა.შ.

მოკლე ისტორიული ცნობა

1989 წელს, ტიმ ბერნერს-ლიიმ თავის დამქირავებელს - ევროპის ბირთვული კვლევების ცენრტს (CERN) წარუდგინა ახალი პროექტი, რომლიც მიზანიც იყო კვლევების სხვადასხვა ჯგუფებს შორის ინფორმაციის გაცვლის გაადვილება, ჰიპერ ტექსტური სისტემის გამოყენებით. შედეგად ბერნერს-ლიიმ დაწერა ორი პროგრამა: ბრაუზერი, რომელსაც სახელად ერქვა WorldWideWeb და მსოფლიოში პირველი ვებ სერვერი, რომელიც მუშაობდა NeXTSTEP სისტემაზე.

ვებ-სერვერი პროგრამები

ყველაზე ფართოდ გავრცელებული http სერვერი პროგრამებია:

• Apache HTTP Server - ორგანიზაცია Apache Software .
• Internet Information Services (IIS) - კორპორაცია Microsoft .
• Sun Java Web Server - კორპორაცია Sun Microsystems , ყოფილი Sun ONE ( თავდაპირველად Netscape -ის iPlanet).
• Zeus Web Server - კომპანია Zeus Technology .
• lighthttpd

Apache არის ყველაზე გავრცელებულ პროგრამას. კომპანია Netcraft -ის 2005 წლის ივნისის თვის მონაცემებით, ინტერნეტში ყველა ვებ-საიტის 69% მუშაობს ამ პროგრამის გამოყენებით.
რა არის PHP?

PHP არის სკრიპტის ერთ-ერთი სალაპარაკო ენა, რომელიც თავისი ბრძანებების საშუალებით, PHP-ში დაწერილ კოდს, ბრაუზერში გარდაქმნის HTML და XHTML კოდად. ალბათ ხშირად გინახავთ საიტები, რომელთა გამოძახებისას ბრაუზერის სამისამართო ჩარჩოში, რომ ჩნდება დაბოლოება PHP. ეს კი მიგვანიშნებს იმაზე, რომ სერვერში დაინსტალირებულია PHP და მოცემული საიტი დაწერილია PHP კოდით. ჩვენ თუ ვეცდებით ამ მოცემული საიტის კოდის ბრაუზერიდან წაკითხვას, როგორც ამას HTML-ის დროს ვაკეთებდით, ამ შემთხვევაში აქ ბევრს ვერაფერს ვნახავთ. შესაძლებელია მთლიანი კოდის არ ჩვენებაც. ეს ტექნიკა პროგრამირებაში ახალი არაა და იგი ჯერ კიდევ PERL -ში გამოიყენებოდა, რომლისაგანაც წარმოიშვა PHP.
1994 წელს რასმუს ლერდორფმა, რომელსაც სურდა ზემოთ ნათქვამი ხერხის განხორციელება ბრაუზერში, შექმნა ზუსტად პირველი ვერსია, რომელიც ამავე წელს გამოაქვეყნა, სახელწოდებით Personal Homepage Tools. ძალიან მალევე მოხდა პირველი ვერსიის გადამუშავება და ოფიციალურად დაერქვა PHP.

როგორც წესი, PHP ორიენტირებას UNIX და Linux სერვერზე ამყარებს, მაგრამ ასევე ადვილად მოსახერხებელია მისი Windows-ში გამოყენება. და რადგან PHP-ში დაწერილი კოდის გასინჯვა, ყოველთვის სირთულეებთანაა დაკავშირებული, ამიტომ ჩვენ ვეცდებით აგიხსნათ, თუ როგორ შეიძლება მისი გამოყენება Lokal მდგომარეობაში, ანუ მაშინ, როცა ინტერნეტში არა ხართ ჩართული. ამ მიზნისათვის არსებობს სპეციალური პროგრამები, რომელსაც ქვია მაგ. Vertrigo, Xammp, foxserv-v1.0.exe და ა. შ.  და რომლის საშუალებითაც ადვილადაა შესაძლებელი, PHP-ში დაწერილი კოდის, გასინჯვა, გადამუშავება და შემდეგ გაგზავნა და დასმა მთავარ სერვერზე, სადაც უკვე წინასწარ ჩატვირთული იქნება PHP, სერვერის მეპატრონის მიერ.

Xammp-ის ინსტალაცია

ვნახოთ, როგორ უნდა დავაინსტალიროთ მოცემული პროგრამა Windows Xp-სისტემaში. მოცემული პროგრამა დამყარებულია Apache-Web-Server-ზე, მონაცემთა ბაზა Mysql-ზე და PHP Hypertext Preprocessor-ზე.

გაუშვით საინსტალაციო ფაილი ანუ setup, აირჩიეთ პროგრამის ინტერფეისის ენა და დაეთანხმეთ


გაუშვით საინსტალაციო ფაილი ანუ setup, აირჩიეთ პროგრამის ინტერფეისის ენა და დაეთანხმეთ

წაიკითხეთ მისალმების ტექტსტი და გააგრძელეთ

შემდეგ  ფანჯარაში მიუთითეთ  თუ სად უნდა მოათავსოთ ფაილები, თუ არ იქნებით წინააღმდეგი მიუთითეთ D:/Xammp და გააგრძელეთ Next,

მონიშნეთ სასურველი მონიშვნის ველები

დაელოდეთ

დასრულდა პროგრამის დაყენება და დააწკაპუნეთ Finish-ზე.

შემდეგ გაუშვით ლოკალური სერვერი.  გამოჩნდება შემდეგი ფანჯარა:

გაუშვით პირველ რიგში Apache და შემდეგ MySql.

დადგა დრო შევამოწმოთ ჩვენი სამუშაოს შედეგი. გაუშვით ბრაუზერი და გამოიძახეთ მისამართი http://localhost . თუ ყველაფერი მუშაობს, თქვენ დაინახავთ Xammp-ის ნაგულისხმევ ვებ გვერდს. აქ მოცემულია ბმულები სერვერის ოფიციალურ საიტზე და დოკუმენტაციაზე, რომელიც განთავსებულია ლოკალურად.


სერვერის დაყენების შემდეგ, პროგრამების ხაზში შენიშნავთ ვებ სერვერის მართვის პროგრამას. მისი დანიშნულებაა ვებ სერვისის მართვა. სერვისი - არის სპეციალური პროგრამა, რომელიც გაშვების შემთხვევაში მუშაობს ფონურ რეჟიმში და ასრულებს გარკვეულ სამუშაოს.  სერვერი მუშაობს როგორც სერვისი ანუ პროგრამა, რომელიც ელოდება შემოსულ მოთხოვნებს და ასრულებს შესაბამის მოქმედებებს.
თუ შეცდომაა და არ აჩვენებს მაინც, მაშინ შედით ბრაუზერის Tool მენუში, აირჩიეთ Internet Options, გადადით ჩანართზე Conections ---- ან Settings, ჩართეთ მონიშვნის ველი – Use a Proxy Server for your LAN და შეიტანეთ შეწორებები.  ჩაწერეთ ისე როგორც ამ სურათზეა ნაჩვენები



localhost -სა და 127.0.0.1 შორის ისმება წერტილ-მძიმე.

მაუსის მარცხენა ღილაკით დააწკაპუნეთ პროგრამის ნიშანზე. გაიხსნება პროგრამის ფანჯარა სადაც განლაგებულია ვებ სერვისის გაჩერების (Stop), გაშვების (Start) და გაჩერების და ხელახლა გაშვების (Restart) ღილაკები.






გამოყენებული ლიტერატურა:

http://www.w3.org/MarkUp - WWW კონსორციუმი, HTML-ის ვებ გვერდი
http://www.citforum.ru/internet/html - რუსული რესურსები HTML-ზე
Практическое руководство по HTML
www.telavi.net

ლაშა ალთუნაშვილი, ლექციების კურსი, HTML. თბ. 2005.

ფაილების სისტემა და მასთან დაკავშირებული მოქმედებები;

by giulibaduashvili — last modified 2011-12-18 13:03Share

1.გაკვეთილის თემა	ფაილების სისტემა და  მასთან დაკავშირებული            მოქმედებები;
2.სწავლების საფეხური და კლასი	დაწყებითი   საფეხური, V  კლასი
3.ინტეგრირებული საგნები, მასწავლებლების სახელი, გვარი	ისტ –ი, მასწავლებელი:  გიული  ბადუაშვილი
4.მოსწავლეთა რაოდენობა	9 მოსწავლე
5.განსაკუთრებული მიდგომების საჭიროებების მქონე მოსწავლეთა რაოდენობა და პროფილი	„განსაკუთრებული მიდგომების საჭიროების მქონე მოსწავლეები არ არიან კლასში“
6. გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა	მოსწავლე შეძლებს ისტ საშუალებების       ეფექტურად  გამოყენებას,      ინფორმაციის  ეფექტურად  ორგანიზებას.
7.გაკვეთილის სასწავლო მიზნები (საგნების მიხედვით)	·       ისტ  საშუალებების  ეფექტიანად  გამოყენება  ინფორმაციის მიღების,   შენახვის და ორგანიზების       დროს, ·       მოსწავლემ უნდა გააცნობიეროს    მოწყობილობაში  მონაცემთა შენახვ   ა ·         (ფაილი, საქაღალდე, ქვესაქაღალდე); ·        დააჯგუფოს ფაილებ    ი  საქაღალდეებში, ხოლო საქაღალდეები ქვესაქაღალდეებ       ში; ·       გააზრებულად დაარქვას სახელწოდებებ       ი საქაღალდეებს       და ქვესაქაღალდეებს      ; ·       ლოგიკურად  დაალაგო ს  ფაილები    და საქაღალდეებ      ი,  რომ საჭიროების შემთხვევაში შეძლოს მათი მოძებნა და წაკითხვა; ·       განასხვავოს ფაილების      ტიპები (ტექსტური, გრაფიკული, აუდიო, ვიდეო) ;
8.ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულიმისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები	მოსწავლეებს უნდა შეეძლოთ     ტექსტურ რედაქტორში       მუშაობა, ტექსტის შენახვა (“, „“) და ინტერნეტიდან გრაფიკული        და ტექსტური      ფაილების  მოძიება - გადმოწერა -  შენახვა.
წინასწარიცოდნა	·       საქაღალდისშექმნა, ·        საქაღალდეებიდაფაილები, ·       ფაილებისგადატანა , ·        ფაილისზომა
9.თანმიმდევრობა (აქტივობა და დრო)	მოსწავლეები  წყვილებში ასრულებენ      ჩემს  მიერ მიცემულ   დავალებას. დავალება 1. მოსწავლეებმა უნდა შექმნან საქაღალდე, დაარქვან შესაბამისი სახელი  და  საქაღალდეშივე აიღონ  ვორდის ფურცელი. დავალება 2. გადმოიტანონ მზა ფიგურები და შეაფერადონ. დავალება  3. გაუკეთონ შესაბამისი მინაწერი ამ ფიგურებს.           დავალების მიცემას ვანდომებ  - 2 წთს ·       A დავალების შესრულებას ვანდომებთ - 15 წთს ·       B   ფაზა ( შინაარსის რეალიზება ) - 22 წთ ·       C   ფაზა ( გამთლიანება )- 6 წთ
10.შეფასება	შესრულებული დავალების შემდეგ  მოსწავლეებთან  ერთად  ვაკეთებ დავალების         ანალიზს და ვაცნობ  მოსწავლეებს ფაილის     და საქაღალდის ცნებას   ,  განსხვავებას ფაილსა და საქაღალდეს შორის,  ვარკვევ  მოსწავლეებს ფაილის  ტიპებში    ,  ფაილის ზომებში (ბაიტი). პროექტორის საშუალებით ვახდენ    ამ  ყველაფრის    დემონსტრირებას .  ვახდენ დავალების      შეჯამებას, ვაკეთებ  დასკვნებს: რა ვისწავლეთ, რაში გამოგვადგება ეს კომპეტენციები და  ვაფასებ    მოსწავლეებს.
11.საკლასო მენეჯმენტი _ საგანმანათლებლო რესურსები	გვესაჭიროება 9 ცალი  კომპიუტერი,  ვინაიდან გვაქვს 4 სასწავლო კომპიუტერი, მოსწავლეები თითო კომპიუტერთან  ორ – ორი სხედან, რაც ხელს უშლის მოსწავლეებს დავალების სწრაფად და დროულად შესრულებაში.  ვიყენებთ პროექტორს, მე – 5 კლასის სახელმძღვანელოს

Edit, tips for use and more...

მოქმედებები ფაილებზე და საქაღალდეებზე

by lia barbaqadze — last modified 2011-08-07 22:57

გაკვეთილის თემა	მოქმედებები ფაილებზე და საქაღალდეებზე
სწავლების საფეხური/ კლასი	დაწყებითი V კლასი
ინტეგრირებული საგნები	ინფორმატიკა, ინგლისური
მოსწავლეთა რაოდენობა	4
მოსწავლეთა  ორგანიზება	ინდივიდუალური, წყვილური
აქტივობის მიზნები და მისაღწევი შედეგები	ფაილის და საქაღალდის ცნება:  ფაილი, როგორც მონაცემების შენახვის ძირითადი ერთეული; საქაღალდე, როგორც ფაილების დაჯგუფების საშუალება. საქაღალ­დესთან დაკავშირებული მოქმედებები: მაგალითად - შექმნა, წაშლა, კოპირება, გადაადგილება, აღდგენა; ფაილთან დაკავშირებული მოქმედებები: მაგალითად - ფაილის კოპირება, გადაადგილება, წაშლა, წაშლილი ფაილის აღდგენა (”სანაგვე ყუთიდან”),  ფაილების დაჯგუფება საქაღალდეებში;
ე ს გ განსაზღვრული მისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები	ის ტექნ. V.1.   მოსწავლეს შეუძლია ისტ-ის  ეფექტიანად და უსაფრთხოდ გამოყენება. აცნობიერებს ფაილისა და საქაღალდის დანიშნულებას და ფუნქციებს და ეფექტიანად იყენებს მათ (მაგალითად: მონიშვნა, კოპირება, ჩასმა) აცნობიერებს ციფრულ მოწყობილობაში მონაცემთა შენახვის იერარქიას (მაგალითად: ფაილი, საქაღალდე) და ეფექტიანად იყენებს ამ სტრუქტურას (მაგალითად: ფაილებს აჯგუფებს საქაღალდეებში, საქაღალდეებს აჯგუფებს ქვესაქაღალ­დეებად); გააზრებულად არქმევს სახელწოდებებს სტრუქტურის ელემენტებს;
წინასწარი ცოდნა	უსაფრთხოდ და სწორად იყენებს ინფორმაციის შესანახ საშუალებებს; შეუძლია ფაილის შექმნა ამა თუ იმ სამომხმარებლო პროგრამის გამოყენებით; მასალის შენახვა სხვადასხვა ფორმატში; ასაკის შესაბამისად სწორად იყენებს საჭირო ტერმინოლოგიას.
თანმიმდევრობა (აქტივობა ნაბიჯ-ნაბიჯ და დრო)	აქტივობა I (3 წთ) მასწავლებელი მოსწავლეებს ჰყოფს წყვილებად, თითოეულ წყვილს ევალება მასწავლებლის მიერ დარიგებული ქაღალდის საქაღალეებში არაორგანიზებულად ჩადებული ფურცლები, რომლებზედაც დაწერილია ინგლისური და ქართული სიტყვები  ჩაალაგონ საქაღალდეებში (ინგლისური სიტყვები საქაღალდეში, რომელსაც აწერია  ,,Folder" და ქართული სიტყვები საქაღალდეში, რომელსაც აწერია ,,საქაღალდე”; და მიუწერონ შესაბამის ენაზე თარგმანი (ინგლისურს ქართული და პირიქით); აქტივობა II (10 წთ) შესრულებული დავალების შემდეგ მასწავლებელი მიმართავს დისკუსიას, აკეთებს დავალების ანალიზს და აცნობს მოსწავლეებს ფაილის და საქაღალდის ცნებას, განსხვავებას ფაილსა და საქაღალდეს შორის, არკვევს მოსწავლეებს ფაილის ტიპებში, ფაილის ზომებში (ბაიტი); მოსწავლეებს მოუწოდებს გაიხსენონ ყველა ის ინგლისური სიტყვა, რომლის გამოყენებაც სჭირდებათ კომპიუტერთან მუშაობის დროს (მაგალითად: desktop; icon; display; mouse და ა. შ.) მოსწავლეები ასახელებენ ინგლისურად და შესაბამისი ქართული თარგმანით შესწავლილ ტერმონოლოგიას; განიხილავენ შესრულებულ დავალებას (სიტყვების თარგმნა); შემდეგ მასწავლებელი ხსნის ღილაკებს: cut, copy, paste, მათ დანიშნულებას  კონტექსტური მენიუს გამოყენებით;(აცნობს მათ შესაბამის ქართულ თარგმანს და ასოცირებას აკეთებს მათ მიერ შესრულებულ დავალებასთან); პროექტორის საშუალებით ახდენს ამ ყველაფრის დემონსტრირებას. აქტივობა III (10 წთ) მოსწავლეებს ევალებათ დასხდნენ კომპიუტერთან, შექმნან თავიანთი სახელობის საქაღალდეები My Documents-ში, ამ საქაღალდეებში კიდევ შექმნან 2 საქაღალდე, ერთი ქართული წარწერით ,,საქაღალდე” და მეორე ინგლისური წარწერით ,,Folder"   და V კლასის საქაღალდეში წინასწარ მასწავლებლის მიერ ქაოსურათ ჩაყრილი ინგლისური წარწერისა და ქართული წარწერის  მქონე ფაილები ჩააწყონ ცალ-ცალკე მათ მიერ შექმნილ საქაღალდეებში შესაბამისად; აქტივობა  IV (2 წთ) შემდეგ მოსწავლეებს ევალებათ თავიანთი სახელობის საქაღალდეები დააკოპირონ  V კლასის საქაღალდეში; აქტივობა V (2 წთ) მასწავლებელი მოსწავლეებს ჰყოფს წყვილებათ და ავალებთ მაგიდაზე არსებული ქაღალდები ჩაყარონ ყუთში, შემდეგ კი ავალებთ მაგიდიდან დაკარგული დოკუმენტის მოძებნას და თხოვს მოსწავლეებს მოძებნონ იმ გადაყრილ ქაღალებში, რომლებიც ყუთში ჩაყარეს.მოსწავლეები დოკუმენტს ყუთში პოულობენ. აქტივობა  VI (5 წთ)  შესრულებული დავალების შემდეგ მასწავლებელი მიმართავს დისკუსიას, აკეთებს დავალების ანალიზს და აცნობს მოსწავლეებს Delete Restore ღილაკების დანიშნულებას და ასოცირებას აკეთებს შესრულებულ დავალებასთან;(აცნობს ამ სიტყვების შესაბამის ქართულ თარგმანს); პროექტორის საშუალებით ახდენს ამ ყველაფრის დემონსტრირებას. აქტივობა  VII ( 4 წთ) მოსწავლეები სხდებიან კომპიუტერებთან და მასწავლებლის დავალებით შლიან თავიანთი სახელობის საქაღალეებს My Documents-დან, შემდეგ ევალებათ აღადგინონ წაშლილი დოკუმენტი და კვლავ წაშალონ, აღარ სჭირდებათ, რადგან დაკოპირებული აქვთ თავიანთი კლასის სახელობის მქონე საქაღალდეში; აქტივობა  VIII (3 წთ) მასწავლებელი ახდენს დავალების შეჯამებას, აკეთებს დასკვნებს, აწყობს დებრიფინგს: რა ვისწავლეთ? რაში გამოგვადგება ეს კომპეტენციები? და ა. შ. აქტივობა  IX (4 წთ) შესწავლილი მასალის  განმტკიცების მიზნით მოსწავლეები კომპიუტერში აკეთებენ ტესტს.
შეფასება	(2 წთ) განმავითარებელი- მასწავლებლის კომენტარი.
საკლასომენეჯმენტი/ საგანმანათლებლორესურსები	კომპიუტერები, პროექტორი, საქაღალდეები, ფურცლები, ყუთი, ტესტები, მარკერები.

გაკვეთილის თემა	ფაილების ტიპები და მასთან დაკავშირებული მოქმედებები.
სწავლების საფეხური/	საბაზო, VII კლასი
ინტეგრირებული საგნები	ისტ, ხელოვნება,გეოგრაფია.  პედაგოგები: ლია ჯალიაშვილი, მანანა ჯალიაშვილი.
მოსწავლეთა პროფილი	2 ბავშვი
აქტივობის მიზნები დამისაღწევი შედეგები	აქტივობები: საკლასო მსჯელობა, ინტერნეტში მასალის მოძიება, სახელმძღვანელოზე მუშაობა. მიზნები: ისტ: მუშაობის პროცესში „save,   save as“  ფუნქციების გამოყენების სწავლება,მონაცემთა შენახვის იერარქიის განხილვა და დაჯგუფება საქაღალდე-ქვესაქაღალდეებად. ფაილების განსხვავება ტიპების მიხედვით, სახელის დარქმევა შესაბამისი სტრუქტურებისთვის. ხელოვნება: არქიტექტურის სახეობების, მსოფლიო არქიტექტურის უმნიშვნელოვანესი ნიმუშების გაცნობა,სასწავლო მასალის ცხოვრებისეულ გამოცდილებასთან დაკავშირების განვითარება. გეოგრაფია: ევროპის ქვეყნების გაცნობა,ბუნებრივი ზონების განხილვა,რომელიც ყველაზე ხელსაყრელია საცხოვრებლად და შრომითი საქმიანობისთვის.
ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულიმისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები	მოსწავლეს შეუძლია ისტ-ის ეფექტიანად და უსაფრთხოდ გამოყენება ინფორმაციის მიღების, შენახვისა და ორგანიზების დროს. აცნობიერებს ისტ-ს როლს ადამიანის ინტელექტის განვითარებაში. მოსწავლეს ესმის და წარმოაჩენს, რომ ხელოვნება თვითგამოხატვის საშუალებაა.ჩამოთვლის და აანალიზებს რამდენიმე მიზეზს: რატომ ქმნიან ადამიანები ხელოვნების ნაწარმოებებს,  რის გადმოცემა სურდათ ნამუშევარში. მსჯელობს ხელოვნებაზე როგორც გატაცებასა და პროფესიაზე. განსაზღვრავს გეოგრაფიული ობიექტების და ტერიტორიების ადგილმდებარეობას რუკაზე.
წინასწარი ცოდნა	ისტ– ინტერნეტ ბრაუზერის და ტექსტური რედაქტორის მოხმარება,კლავიატურის ფუნქციური კლავიშების გამოყენება. ხელოვნება- რა მიმდინარეობებია ხელოვნებაში დროის მიხედვით. გეოგრაფია- რუკაზე ორიენტირება.
თანმიმდევრობა	მისალმება და გაკვეთილის მიზნის,სტრუქტურის გაცნობა. ცოდნის აქტუალიზაცია :ფრონტალური გამოკითხვა კითხვები: 1) ჩამოთვალეთ მიმდინარეობები ხელოვნებაში ეპოქების მიხედვით 2) რომელი ბროუზერის გამოყენებას ანიჭებთ უპირატესობას მუშაობის პროცესში და რატომ? ვაცნობ  ევროპის ქვეყნებს საათობრივი ზოლის,მოსახლეობის და სახელმწიფოთა რაოდენობის მიმოხილვით.ეროვნული პარკები,ფლორა,ფაუნა,მთათა და მდინარეთა სისტემა,ღირსშესანიშნავი ადგილები:სტოუნჰენჯი, საგრადა ფამილია, ნოიშვანშტაინის კოშკი.შევჩერდები ერთ-ერთ სახელმწიფო-ესპანეთის განხილვაზე. მოკლედ ვიხილავ ესპანეთის სახელმწწიფოს მდებარეობას,მის მოსაზღვრე ქვეყნებს სახელმწიფო მმართველობის ფორმას, კულტურას, ისტორიას, ეკონომიკას,ჰავას,მდინარეებსა და ტბებს.ვჩერდები ესპანურ ფლამენკოსა და კორიდას განმარტებაზე. ბავშვები მასწავლებლის დახმარებით იძიებენ ka.wikipedia-ს საშუალებით ესპანეთზე რამოდენიმე სურათს, გადმოიწერენ საქაღალდეში, დაარქმევენ სახელს. ასევე გადმოიწერენ კორიდას შესახებ ინფორმაციას ტექსტის სახით (copy-paste-ის დახმარებით) და მოათავსებენ ტექსურ რედაქტორში- MS WORD. ვუხსნი რომ ესპანეთი არქიტექტურის შედევრებით ცნობილი ქვეყანაა,ვუყვები არქიტექტურის განმარტებას,რა არის არქიტექტორის მუშაობის პროცესში გასათვალისწინებელი, ფასადის,ინტერიერის და ექსტერიერის განმარტება. დავალება წიგნიდან: სურათზე გამოსახული ნაგებობები რისთვისაა განკუთვნილი. ესპანეთს უხვად ყავს ცნობილი არქიტექტორები,მათგან შევჩერდებით ანტონიო გაუდისა და სანტიაგო კალატრავას შემოქმედებაზე. ვაჩვენებ სურათს:ანტონიო გაუდი დავალება: მოიძიონ და გაეცნონ ka.wikipedia-ს საშუალებით დასახელებულ არქიტექტორთა ბიოგრაფიას. პრეზენტაციის ჩვენება– '' ღმერთის არქიტექტორი'' ნანახის მიმოხილვა და შთაბეჭდილებების გაზიარება დისკუსიის საშუალებით. გამოკითხვის შედეგების შეჯამება და დასკვნის გამოტანა გაკვეთილის ეფექტურობის შესახებ.
შეფასება	ვიყენებ შეფასების რუბრიკას
საკლასო მენეჯმენტი/საგანმანათლებლო რესურსი	წიგნი, კალამი, რუკა, კომპიუტერი,პროექტორი, ინტერნეტთან წვდომის საშუალებები და ბროუზერები.

გაკვეთილის თემა	ფაილი და საქაღალდე
სწავლების საფეხური	დაწყებითი
კლასი	V
მოსწავლეთა რაოდენობა	16
განსაკუთრებული საჭიროების მქონე მოსწავლე	არცერთი ბავშვი არ საჭიროებს განსაკუთრებულ მიდგომას
მასწავლებელი	ნათია სოხაშვილი
გაკვეთილის მიზანი	ფაილისა და საქაღალდის ცნებების გააზრება. ფაილებზე და საქაღალდეებზე მოქმედებების გაცნობა. მოსწავლეები ისწავლიან საქაღალდის და ქვესაქაღალდის შექმნას. ფაილებზე და საქაღალდეებზე მოქმედებების გაცნობა: ამოჭრა, კოპირება, ჩასმა, წაშლა და აღდგენა.
მოსალოდნელი შედეგი	მოსწავლეებს ეცოდინებათ ფაილისა და საქაღალდის მნიშვნელობა, შეძლებენ ერთმანეთისგან განასხვაონ ფაილის ტიპები (ტექსტური, გრაფიკული, აუდიო, ვიდეო). დაჯგუფებენ  ფაილებსსაქაღალდეში. გააზრებულადდაარქმევენ  სახელწოდებებსსაქაღალდეებსდაქვესაქაღალდეებს.გამოუმუშავდებათ ინფორმაციის ორგანიზებულად  წარმოდგენის უნარ-ჩვევები.
სტანდარტთან შესაბამისობა	ის ტექნ. V4 ·         აცნობიერებს ციფრულ მოწყობილობაში მონაცემთა შენახვის იერარქიას (მაგ: ფაილი, საქაღალდე). გააზრებულად არქმევს სახელწოდებებს სტრუქტურის ელემენტებს. ·         ახდენს ფაილებისა და საქაღალდეების ლოგიკურ ორგანიზებას მონაცემთა ეფექტიანად შენახვის, მოძებნისა და წაკითხვის მიზნით.
წინასწარი ცოდნა	მოსწავლეებს შეუძლიათ ტექსტურ რედაქტორში მუშაობა, ტექსტის შენახვა.
შეფასების საგანი და პროცედურები	მოსწავლეები შეფასდებიან წინასწარ შემუშავებული შეფასების რუბრიკის საშუალებით
სასწავლო მასალა და ტექნიკური რესურსები	სახელმძღვანელო, კომპიუტერი, პროექტორი, ფურცლები, მარკერები.
გაკვეთილის მსვლელობა	საორგანიზაციო საკითხები - 2 წუთი A ფაზა (გამოწვევა- 15 წუთი) მასწავლებელი კლასს ყოფს ორ ჯგუფად შემთხვევითობის პრინციპით. ფურცლებზე წერს ერთიანს და ორიანს. თითოეული მოსწავლე იღებს ფურცელს და ჯგუფდებიან ( ერთიანები ერთ ჯგუფში, ორიანები - მეორე ჯგუფში). მასწავლებელი მაგიდაზე ალაგებს სხვადასხვა ტიპის ფაილებს(ტექსტური, გრაფიკული და აუდიო) და  თითოეულ ჯგუფს აძლევს განსხვავებულ დავალებას: პირველი ჯგუფი ფაილებს ალაგებს ტიპების მიხედვით. მეორე ჯგუფი დახარისხებულ ფაილებს არქმევს შესაბამის სახელს. B ფაზა - ( 22 წუთი) შესრულებული დავალების შემდეგ მასწავლებელი  მოსწავლეებთან ერთად მართავს დისკუსიას, აცნობს საქაღალდეებისა და ფაილების ცნებას, არკვევს მოსწავლეებს ფაილის ტიპებში, ფაილის ზომებში. პროექტორის საშუალებით ახდენს  დემონსტრირებას. C ფაზა (6 წუთი) ახდენს გაკვეთილის შეჯამებას რა ვისწავლეთ და რაში გამოგვადგება მიღებული ცოდნა. აფასებს მოსწავლეებს.

შეფასების სქემა

კრიტერიუმი	1-3	4-6	7-8	9-10
საქაღალდის შექმნა	ვერ ქმნის საქაღალდეს.	უჭირს საქაღალდის შექმნა დამოუკიდებლად.	ქმნის საქაღალდეს, ქვესაქაღალდეს. შეუძლია ფაილისა და საქაღალდის ერთმანეთისგან გარჩევა, მაგრამ უჭირს  ფაილის ტიპების განსხვავება.	დამოუკიდებლად შეუძლია საქაღალდის და ქვესაქაღალდის შექმნა.შეუძლია ფაილისა და საქაღალდის ერთმანეთისგან გარჩევა,  ფაილის ტიპების განსხვავება.
ფაილების გადატანა და ორგანიზება	უჭირს სახელის დარქმევა და გადარქმევა.	უჭირს ფაილების მოთავსესება საქაღალდეში.	შეუძლია ფაილს დაარქვას და გადაარქვას სახელი, მოათავსოს საქაღალდეში, მაგრამ ვერ ახდენს ფაილის ტიპის განსაზღვრას.	დამოუკიდებლად შეუძლია  ფაილს დაარქვას და გადაარქვას სახელი, ათავსებს საქაღალდეში.
ფაილის ზომა	უჭირს ფაილის ზომების განსაზღვრა.	ვერ პოულობს ფაილებს ზომების მიხედვით.	პოულობს ფაილებს მითითებული ზომების მიხედვით, თუმცა უჭირს მისი მოთავსება საქაღალდეში.	დამოუკიდებლად პოულობს ფაილებს მითითებული ზომების მიხედვით, ათავსებს საქაღალდეში.

         გაკვეთილის გეგმა

გაკვეთილის მთავარი თემა	ფაილი და საქაღალდე
სწავლების საფეხური	საბაზო,Vკლასი
მოსწავლეთა პროფილი	ჩვეულებრივი-5 მოსწავლე
გაკვეთილის მნიშვნელობა/ აქტუალობა	მოსწავლეები შეძლებენ წინა გაკვეთილზე შექმნილი ნახატების შენახვას საქაღალდეში
გაკვეთილის მოზნები და ამოცანები	მოსწავლეებმა შეძლონ მოწყობილობაში მონაცემთა შენახვა, ფაილების დაჯგუფება საქაღალდეებში, საქაღალდეების დაჯგუფება ქვესაქაღალდეებად და სახელის დარქმევა.
წინასწარი ცოდნა	მოსწავლეებმა იციან  paint-ში ნახატების შექმნა.
შეფასების საგანი და პროცედურები	მოსწავლეები  შეფასდებიან  საშინაო დავალებაში, პრეზენტაციაში, საგაკვეთილო პროცესში ჩართულობაში. გამოვიყენებ განმსაზღვრელ შეფასებას ინდივიდუალურად.
სასწავლო მასალა და ტექნიკური რესურსები	კომპუტერი, სახელმძღვანელო, რვეული, კალამი.
გაკვეთილის მსვლელობა/საკლასო მენეჯმენტი	გაკვეთილის დაწყებამდე თითოეულ მოსწავლეს გავუმზადებ მეხსიერების ბარათში ჩაწერილ საშინაო დავალებას მონიტორზე.   მოსწავლეები გააკეთებენ საშინაო დავალების პრეზენტაციას ინდივიდუალურად.    განვლილი მასალის ახალ მასალასთან დასაკავშირებლად მოსწავლეებს დავუსვამ შეკითხვებს.    ერთ-ერთი საუკეთესო ნამუშევრის წაშლით გამოვიწვევ მოსწავლეებში ინტერესს თუ როგორ მოვახერხოთ ნახატის შენახვა ფაილებში და მასზე სახელის დარქმევა. პრაქტიკული სამუშაოების შესრულებით მოვახდენ მოსწავლეთა ცოდნის განმტკიცებას.

გაკვეთილის  მთავარი თემა	ციფრული ინფორმაციის  შესანახი  მოწყობილობები
სწავლების საფეხური	დაწყებითი  საფეხური - მეხუთე   კლასი
მოსწავლეთა პროფილი	24 მოსწავლე
გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა	●      მოსწავლე გაეცნობა   და შეძლებს განასხვავოს  კომპიუტერის მოწყობილობები, რომლებზეც შესაძლებელია ციფრული ინფორმაციის   წაკითხვა, დამუშავება და შენახვა,; ●      მოსწავლე უსაფრთხოდ და სწორად გამოიყენებს ინფორმაციის შესანახ საშუალებებს და მათი მიერთების ან/და ჩადების ადგილებს;
გაკვეთილის მიზნები და შედეგები	ის ტექნ. V.2. .   ისტ საშუალებების ეფექტიანად გამოყენება ინფორმაციის მიღების, შენახვისა და ორგანიზების დროს.  ●      მოახდენს ფაილებისა და საქაღალდეების ლოგიკურ ორგანიზებას მონაცემთა ეფექტიანად შენახვის, მოძებნისა და წაკითხვის მიზნით; ●      გაითვალისწინებს  ფაილის ზომებთან დაკავშირებულ შეზღუდვებს; ●      შეისწავლის  შესანახი მოწყობილობების მეხსიერებების შესაძლებლობებს. ●      მოსწავლე შეძლებს ინფორმაციისა და ციფრული მასალის შენახვას;
წინასწარი ცოდნა	●      მოსწავლემ  იცის  კომპიუტერის ჩართვა-გამორთვა; ●      გაიაზრებს ციფრული მასალის სტრუქტურას; ●      იყენებს ისტ საშუალებებს ცნებების, ობიექტებისა და პროცესების გამოსახვისას ციფრული მასალის გამოყენებით; ●      ახდენს ტექსტური, გრაფიკული და აუდიო მასალის კომბინირებას ციფრული მასალის შექმნისას; ●      იყენებს ტექსტური, გრაფიკული და აუდიო მასალის შესაქმნელი საშუალების შესაძლებლობებს ციფრული მასალის საკომუნიკაციო ხარისხის გასაუმჯო ბესებლად; ●      იყენებს ისტ საშუალებებს იდეებისა და ინფორმაციის ორგანიზებისას;მუშაობის პროცესში რეგულარულად ინახავს ციფრულ მასალას პროგრამული უზრუნველყოფის შესაბამისი ფუნქციების გამოყენებით (მაგალითად:  „“,  „“); ●      აცნობიერებს ისტ-ის სხვადასხვა საშუალებას შორის მონაცემთა მიღება-გადაცემის ფუნქციებს; ●      აცნობიერებს მოწყობილობაში მონაცემთა შენახვის იერარქიას (მაგალითად: ფაილი, საქაღალდე) და ეფექტიანად იყენებს ამ სტრუქტურას (მაგალითად: ფაილებს აჯგუფებს საქაღალდეებში, საქაღალდეებს აჯგუფებს ქვესაქაღალ დეებად); გააზრებულად არქმევს სახელწოდებებს სტრუქტურის ელემენტებს;
შეფასების საგანი და პროცედურები	●      მოსწავლის შეფასება  მოხდება ზეპირი გამოკითხვითა  და  პრაქტიკული სამუშაოს შესრულების მიხედვით ●      გამოვიყენებ ასევე   შეფასების  რუბრიკას
სასწავლო მასალა და ტექნიკური რესურსები	●      ნ. ჯამასპაშვილის სასკოლო სახელმძღვანელო  ,,ინფორმაციული და სასკომუნიკაციო ტექნოლოგიები“; ●      ინტერნეტში მოძიებული  მასალა; ●      13  კომპიუტერი, პროექტორი; ●      საოფისე  პროგრამა Power Point;
გაკვეთილის მსვლელობა/საკლასო მენეჯმენტი	A ფაზა  - მისალმება, კლასის ორგანიზება –5 წთ; წინარეცოდნისდადგენისდროსდავსვამშემდეგკითხვებს: რასმენიათკომპიუტერის  შესახებ? რამდენადმნიშვნელოვანიაინტერნრტიყოველდღიურსაქმიანობაში? როგორუნდაგამოიყენონსწავლისპროცესშიინტერნეტი? გამოვარკვევაგრეთვეთუკიმათრაიმეარასწორიწარმოდგენაგააჩნიათამთემასთანდაკავშირებით - ამპროცედურასდავუთმობ 5 წთ-ს.   მოსწავლეებიწყვილებშიასრულებენმიცემულდავალებას. C   ფაზა - 10   წთ მას წავლებელიახდენსდავალებისშეჯამებას, აკეთებსდასკვნებს, აწყობსდებრიფინგსრაიცოდნენ, რაისწავლესდარისსწავლასურთ, რომელსაცმასწავლებელიგაითვალისწინებსშემდგომი  გაკვეთილისათვისდააფასებსმოსწავლეებს.განმტკიცებას?

აკვეთილის გეგმა ისტ.–ში

by lela malania — last modified 2012-01-25 11:45

Lesson topic / theme:I– თავის შემაჯამებელი გაკვეთილი

Subject area: Informatics or ICT

Target group: 5th grade

Goals and objectives:შემაჯამებელი– პროგრამა paint–ში  მუშაობა , ფაილი და საქაღალდე, windows xp– ში მუშაობის უნარები.
მისაღწევი შედეგები:
 ის.ტექნ. v. 4.

• მონაცემთა და ციფრული მასალის შესანახად ადეკვატურად შეარჩევს და იყენებს მიწყობილობასა და ადგილს.

ის. ტექნ. v. 6.

• იყენებს ტექსტური, გრაფიკული და აუდიო მასალის შესაქმნელი საშუალების შესაძლებლობებს ციფრული მასალის საკომუნიკაციო ხარისხის გასაუმჯობესებლად (მაგ: ტექსტურ რედაქტორში, ასოების ზომების, სტილისა და ფერის შერჩევა, ტექსტის ენობრივი გამარულობა).

Description of the lesson:საოგანიზაციო საკითხები - 2 წთ.
შესწავლილი მასალის კითხვა - პასუხებით გამეორება ,გონებრივი იერიში - 8 წთ.
მაგ: როგორ ხდება პროგრამების გახსნა start- მენიუდან?
როგორ ვკრეფთ ასოებს "ჭ", "ღ", "თ", "შ", "ჟ", "ჩ", "ძ".
როგორ იზომება მონაცემები და რა არის ინფორმაციის საზომი ერთეული? და ა.შ.
შემდეგ მოსწავლეებს ურიგდებათ მცირე ზომის ტექსტები და ახდენენ ამ ტექსტის აკრეფას wordPad - ში, ყველა ნორმის დაცვით, თუ კომპიუტერთან ორნი ზიან მაშინ მონაცვლეობით მუშაობენ და თავიანთ საქაღალდეში ინახავენ დოკუმენტებს - 15 წთ.
გადავდივართ პროგრამა Paint - ში.
მისწავლეებს აქვთ დავალება: გეომეტრიული ფიგურების გამოყენებით ნახატის შექმნა და გაფერადება. ნახატის მონიშვნა, ზომის შეცვლა, კოპირება, ცხელი კლავიშების გამოყენება და ა.შ.- 15 წთ.
შეჯამება: მოსწავლეებს ვეკითხები თუ რა მოეწონათ და როგორი კმაყოფილები არიან ამ გაკვეთილით - 3 წთ.
 შეფასება: განმსაზღვრელი - 2 წთ.

Content:

• სახელმძღვანელო, კომპიუტერი

Methods:

• ინდივიდუალური, წყვილებში

Tools:

• 6 კომპიუტერი . სახელმძღვანელო. სასურველია მსგავსი გაკვეთილის ჩატარება, თუ ერთ კომპიუტერთან ერთი ან ორი მოსწავლე ზის.

Evaluation / assessment:

რუბრიკები	1-2	3-4	5-6	7-8	9-10
ჩართულობა	არ არის  ჩართული	ერთვება  ხანდახან	ერთვება  არანაყოფიერად	აქტიურია  მაგრამ  ყოველთვის  სწორ პასუხებს  ვერ  აყალიბებს	აქტიურია, სწორად  ასრულებს დავალებებს
მუშაობა წყვილებსა თუ ჯგუფებში	ვერ ახრეხებს მუშაობას	ნაკლებად არის  ჩართული დავალების შესრულებაში	მეწყვილესთან ან ჯგუფში ცდილობს მუშაობას	საკუთარ შედეგებზე უფროა ორიენტირებული	განუმარტავს ჯგუფს თუ მეწყვილეს თავის გადაწყვეტილებას და ითვალისწინებს სხვის აზრს
მსჯელობა დასაბუთება	ვერ გამოთქვამს საკუთარ აზრს	ზერელად ერთვება მუშაობაში	გამოთქვამს საკუთარ აზრს, მაგრამ აკლია დამაჯერებლობა	აყალიბებს საკუთარ აზრს, მაგრამ აკლია არგუმენტირება	საკუთარ აზრს ყველა საკითხზე ასაბუთებს დამაჯერებლად
ისტ.- ის გამოყენება	ვერ ფლობს	უჭირს მუშაობა	სჭირდება დახმარება	ფლობს ხარვეზებით	კარგად ფლობს

გაკვეთილის თემა	მინდა ვიყო ჯანმრთელი?
2.სწავლების საფეხური და კლასი	საბაზო, IX კლასი.
3.ინტეგრირებული საგნები მასწავლებლის სახელი, გვარი	სამოქალაქო განათლება-ფ.ზარხოზაშვილი და ბიოლოგია-ნ.გელაშვილი.
4. მოსწავლეთა რაოდენობა	25 მოსწავლე
5. განსაკუთრებული მიდგომების საჭიროებების მქონე მოსწავლეთა რაოდენობა და პროფილი	––––––––
6. გაკვეთილის სასწავლო miznebi	სამოქალაქო განათლების მიზნები: მოსწავლეებმა ისაუბრონ საკუთარ მიზნებზე და იმსჯელონ იმ მიზეზებზე, რომლებმაც შეიძლება ხელი შეუშალოს მომავალი ცხოვრების სწორად წარმართვაში. აკეთებენ განაცხადს მინი-პროექტისათვის ”ჩემი მომავალი პროფესია და კარიერა"   ბიოლოგიის გაკვეთილის მიზნები:მოსწავლეებმა შეძლონ       ილუსტრაციაზე ადამიანის ორგანოთა სისტემების   ამოცნობა,ზოგადად დაახასიათონ მათი ძირითადი  ფუნქციები, მოიპოვნ ინფორმაცია თამბაქოს, ალკოჰოლისა და  ნარკოტიკული ნივთერებების შესახებ, ისაუბრონ იმ  ორგანოების დაავადებებსა და დარღვევის შედეგებზე, რომლებსაც აღნიშნული ნივთიერებები იწვევენ ორგანიზმში მოხვედრის დროს.
7. ეროვნული სასწავლო გეგმით მისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები	მოქ.IX.10. მოსწავლე გეგმავს თავის მომავალ საქმიანობას და კარიერას. .ჩამოთვლის საკუთარ მიზნებს (მაგ:ვიყო განათლებული, მდიდარი, ჯანმრთელი, ლამაზი, უსაქმური, ვიცხოვრო უსაფრთხოდ და აშ)რომლებიც კარიერასთან არის დაკავშირებული. მსჯელობს მათ რეალურობასა და მიღწევის გზებზე. მიზნების განხორციელების გზებს აკავშირებს შესაბამის მოვალეობებთან; .საკუთარი შესაძლებლობებისა და მიზნების ანალიზის საფუძველზე ასახელებს საქმიანობის იმ სფეროს,რომელსაც სვარაუდოდ უკავშირებს საკუთარ მომავალ მოღვაწეობას. აკეთებს განაცხადს მინი პროექტისათვს ”ჩემი მომავალი პროფესია და კარიერა” ბუნ.IX.1. მოსწავლე მსჯელობს ადამიანის ორგანიზმის ზოგიერთი ანატომიური და ფიზიოლოგიური თავისებურების შესახებ. .ილუსტრაციაზე ამოიცნობს ადამიანის ორგანოთა სისტემებს და ზოგადად ასახელებს მათ ძირითად ფუნქციას. .მოიპოვებს ინფორმაციას ორგანიზმის დაცვით(მაგ.: კანი, ლორწოვანი გარსები, ღვიძლი, ტემპერეტურის მატება, ფაგოციტები)შესაძებლიბების შესახებ და ვარაუდობს მათი დარღვევის შედეგებს.
8. თანმიმდევრობა (აქტივობა და დრო)	აქტივობა 1. მუშაობა ჯგუფებში და მოძიებული ინფორმაციების წარდგენა აქტივობისათვის საჭირო დრო:20წთ. აქტივობის მიზანი: მოსწავლეთა მოტივაციის ამაღლება, ურთიერთთანამშმრომლობის, კომუნიკაციისა და დამოუკიდებელი მუშაობის უნარ-ჩვევების გამომუშავება. აქტივობის აღწერა: ლასი დაყოფილია სამ ჯგუფად. თითოეულ ჯგუფს ჰქონდა შემდეგი დავალება: მათ უნდა შეექმნათ რეფერეტები და თვალსაჩინოებები განსაზღვრული თემის შესახებ.კერძოდ,I ჯგუფს-თამბაქოს,IIჯგუფს-ალკოჰოლის,IIIჯგუფს-ნარკოტიკული ნივთიერებების შესახებ. პრეზენტაციის დროს ბავშვებმა ისაუბრეს თამბაქოს,ალკოჰოლისა და ნარკოტიკული ნივთიერებებისა და წარმოშობის ისტორიის შესახებ,განიხილეს ადამიანის ის ორგანოები და ორგანოთა სისტემები,რომლებზეც უარყოფით ზეგავლენას ახდენენ აღნიშნული ნივთიერებები და ისაუბრეს იმ დაავადებებზე, რომლებსაც ისინი იწვევენ ორგანიზმში.    პრზენტაციის დროს მოსწავლეებმა გამოიყენეს იფორმაციულ-საკომუნიკაციოტექნიკური საშუალებები.მათ ტელეფონით გადაიღეს თვალსაჩინოებები,განათავსეს დისკზე და უჩვენეს პროექტორზე, ასევე იხელმძღვანელეს წიგნით “მეცნიერების ენციკლოპედია’’,რომელსაც ახლავს ინტერნეტი,საიდანაც დისკზე გადაწერეს შემდეგი საიტები: სასუნთქი სისტემა-საიტი 1.   სისხლის მიმოქცევის სისტემა-საიტი 1.და საიტი 3.   საჭმლის მომნელებელი სისტემა-საიტი 1.   ნერვული სისტემა-საიტი1.საიტი2. აქტივობა 2-კლასში ჯგუფური მუშაობა. აქტივობისათვის საჭირო დრო:15 წუთი აქტივობის მიზანი:წიგნში მოცემულ ინფორმაციულ წყაროებზე მუშაობა და შესაბამისი დასკვნების გაკეთება. აქტივობის აღწერა:ჯგუფებს ეძლევათ საკლასო დავალება:მათ ურიგდებათ ინფორმაციული წყაროები,რომელთა განხილვის შემდეგ,ისინი აკეთებენ სათანადო დასკვნებს და პასუხობენ დასმულ კითხვებს. I ჯგუფს ეძლევა დავალება პასიურ მწეველებზე. II ჯგუფს-მოზარდი და ალკოჰოლი. III ჯგუფს-რა ფაქტორებმა შეიძლება განაპირობოს ადამიანის დამოკიდებულება ნარკოტიკული ნივთიერებებისადმი. აქტივობა 3-მინი ლექცია აქტივობისათვის საჭირო დრო:15 წუთი. აქტივობის მიზანი:ინფორმაციის შევსება. აქტივობის აღწერა:სამოქალაქო განათლების მასწავლებელი ესაუბრება მოსწავლეებს რომ მათი სამომავლო მიზნები პირდაპირ უკავშირდება მათივე ცხოვრების ჯანსაღ წესს.სურვილი იმისა რომ მომავალში იყვნენ წარმატებულები,მთელი საზოგადოების ერთიანი ძალისხმევითაა შესაძლებელი.ადრეულ ასაკში კი ამის გაცნობიერება დაეხმარება მათ მომავალი საქმიანობის წარმატებაში. ბიოლოგიის მასწავლებელი საუბრობს თამბაქოს,ალკოჰოლისა და ნარკოტიკული ნივთიერებების მავნებლობის შესახებ.ყურადღებას ამახვილებს მათ მიერ გამოწვეული დაავადებების განვითარებაზე, რომლებიც საფრთხეს უქმნიან არამარტო ადამიანის, არამედ მათ მომავალსა და საერთოდ მთელ კაცობრიობას. შესვენება 5 წუთით. აქტივობა 4 მოსწავლეების ცნობიერების ამღლება ჯანსაღი ცხოვრებისა და წარმატებული მომავლის  ურთიერთ კავშირის შესახებ. აქტივობისათვის საჭირო დრო:15 წუთი აქტივობის  მიზანი: მიღებული ცოდნის პრაქტიკული გამოყენება და იფორმაციის აქტიურ ცოდნათ გამოყენება. აქტივობის აღწერა: მოსწავლეებმმა საკუთარი ინიციატივითა და ინფორმაციულ-საკომუნიკაციო ტექნიკური საშუალებების გამოყენებით გადაწყვიტეს მირებული ცოდნა პრაქტიკაში გამოეყენებინათ მათ შექმნეს ბუკლეტები ნარკომანიაზე, გადაიღეს კლიპი ალკოჰოლიზმზე და ჩაატარეს სოციოლოგიური გამოკითხვა თამბაქოს შესახებ  მოხდა მოსწავლეების მიერ ბუკლეტების დარიგება, კლიპისა და სოციოლოგიური გამოკითხვის შედეგების ჩვენება კლასის წინაშე. აქტივობა 5-მინი პროექტი”ჩემი მომავალი პროფესია და კარიერა’’ აქტივობისათვის საჭირო დრო:15 წუთი აქტივობის მიზანი:მოსწავლეებში ჯანსაღი ცხოვრების წესზე ყურადღების კონცენტრაცისს, ლოგიკური აზროვნებისა და გააზრებული არჩევანის გაკეთების უნარ-ჩვევების განვითარება. აქტივობის აღწერა: თავდაპირველად მოსწავლეები ფორმატზე ქმნიან ასოციაციური კავშირების რუკას, ჯანსაღი და არაჯანსაღი ცხოვრების წესის შესახებ.შემდეგ მათ ურიგდებათ ფერადი მინი ბარათები, სადაც ინდივიდუალურად აფიქსირებენ საკუთარ აზრს მომავალი პროფესიისა და ჯანსაღი ცხოვრების წესის აუცილებლობის შესახებ.მინი ბარათების შევსების შემდგე ისინი აკრავენ მათ ფორმატზე და ერთსულოვნად პასუხობონ გაკვეთილის თემის სათაურს. “მინდა ვიყო ჯანმრთელი? ჩვენ გვინდა ვიყოთ ჯანმრთელნი!’’
9. შეფასება	შეფასებისავის განკუთვნილი დრო:5 წუთი (იხ. შეფასების სქემა–დანართი 1).
10. საკლასო მენეჯმენტი	ინფორმაციულ-საკომუნიკაციო ტექნნოლოგიის გამოყენება-მოსწავლეებმა გამოიყენეს კომპიუტერი, იხელმძღვანელეს წიგნით "ენციკლობედია", ინტერნეტით. მობილური ტელეპონით გადაიგეს თვალსაჩინოებები, განათავსეს დისკზე და უჩვენეს მონიტორზე პროექტორით, ასევე გამოიყენეს ციქრული აპარატი და გადაიგეს კლიპები.

დანართი 1.

შედეგები	1-2-3	4 -5	6 - 7	8 – 9 - 10
შესავალი	ტრაფარეტული და უინტერესოა	მოსწავლე ცდილობს აუდიტორიის დაინტერესებას მათ ყურადღებას ვერ იპყრობს	სინტერესოა არის მოწოდება და შეეაბამება შინაარს	ეფექტურია,იპყრობს აუდიტორიის ყურადღებას
თემის გასაგებად წარდგენა	ბუნდოვანია,საუბრობს დაბნეულად	მხოლოდ ნაწილობრივაა გასაგები, მოითხოვს დამატებით განმარტეებებს	გასაგებია,მაგრამ არის ხარვეზები,ითხოვს დაზუსტებას	წარომდგენილი საკითხების ნაწილი,გასაგები და დამჯერებელია
ლოგიკურობა	ლოგიკა დარღვეულია, არ არის კავშირი ნაწილებს შორის	ზოგიერთ ადგილს აკლია ლოგიკურობა ზოგჯერ არათანმიმდევრულია	ძირითადად ლოგიკური და თანმიმდევრულია, მაგრამ მკაფიოდ არ გამოყოფს ნაწილებს	ლოგიკურია და კარგადაა ჩამოყალიბებული
არგუმენტაცია	არ აქვს არგუმენტი	არგუმენტები მცირეა და არადამაკმაყოფილებელი	არგუმენტები აქვს, მაგრამ გამყარებულია ფაქტორები მასალით ნაწილებს	არგუმენტები ბევრია და დამჯერებელი, გამყარებულია ფაქტორის ძალით
დასკვნები	არ აქვს გაკვეთილი	დასკვნები ულოგიკო და გაუმართვია
აუდიტორიასთან კონტაქტი

Homepage URL: 

შედეგები	1-3ქულა	4-5ქულა	6-7ქულა	8-10ქულა
რეფერატის  შესავალი	არ არის	უინტერესოა	საინტერესოა	მოძიებულია დამატებითი საინტერესო მასალა შესავლისათვის
თემის წარმოდგენა	ულოგიკოა,ბუნდოვანია	ნაწილობრივ გასაგებია	ლოგიკურია,შეინიშნება ხარვეზები	ლოგიკურია,კარგად ჩამოყალიბებული
საუბარი	ფრაგმენტულია,გაუმართავია	ხშირად ჩერდება,იმეორებს სიტყვებს	გამართულად საუბრობს	ორიგინალურია
თვალსაჩინოება	არ იყენებს	იყენებს მწირად	შესაბამისად იყენებს ცხრილებს,ნახატებსა და დიაგრამებს	მასალას წარმოადგენს ვიზუალურად ახალი ტექნოლოგიების გ
პასუხი შეკითხვაზე	უჭირს	გაუმართავია	პასსუხობს კითხვებს	ყველა კითხვას პასუხობს კარგად
დასკვნა	ცდილობს	გაუმართავია და ულოგიკოა	ლოგიკურია	ჩამოყალიბებულია ლოგიკურად

გაკვეთილის თემა	ოქსიდები,კლასიფიკაცია და ქიმიური თვისებები
სწავლების საფეხური	მეორე საფეხური. მეცხრე კლასი
გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა	ეს გაკვეთილი აქტუალურია იმით რომ მოსწავლე ეცნობა ოქსიდებს, მათ გამოყენებას ყოფაცხოვრებაში. მომდევნო საკითხებზე-მჟავეებზე გადასვლის დროს მათ ეცოდინებათ რომელი ოქსიდების წყალში გახსნით მიიღება მჟავეები.
გაკვეთილის მიზნები დამისაღწევი შედეგები	მოსწავლე აწარმოებს ოქსიდების კლასიფიკაციას. ანსხვავებს ფუძე, მჟავა და ამფოტერულ ოქსიდებს ასახლებს მისთვის ნაცნობი ოქსიდების გამოყენების სფეროებს შეუძლია ოქსიდების შედგენა ვალენტობის მიხედვით თავისუფლად წერს ფუძე და მჟავა ოქსიდებისათვის დამახასიათებელ ქიმიურ რეაქციათა განტოლებებს ანსხვავებს წყალში ხსნად და წყალში უხსნად ოქსიდებს
წინასწარი ცოდნა	იმისათვის რომ მოსწავლემ კარგად შეისწავლოს ოქსიდები, ჯგუფები, მან უნდა იცოდეს ელემენტების დასახლება და ვალენტობა. ანსხვავებდეს მეტალს არამეტალისაგან
შეფასების საგანი და პროცედურები	შეფასების რუბრიკა
საჭირო მასალა და ტექნიკური რესურსები	ცარცი დააფა, კპომპიუტერი და პროექტები, გაკვეთილისთვის საჭირო ნივთიერებები: ტოტე მეტალი, წყალი, ნახშირი, გოგირდი.ხელსაწყოები
აქტივობები	მოსწავლეთა გამოწვევა მოხდება ოქსიდების ნიმუშების ჩვენებით რომელი მეტალი იცვლის ჰაერზე ფერს? რა ფერს ღებულობენ ისინი? რითია გამოწვეული ამ მეტალის ფერის ცვლილება? მოსწავლეებს ეძლევათ დავალება:ვენის დიაგრამის საშუალებით წარმოადგინონ ტყვიის და რკინის ოქსიდების საერთო და განმასხვევებელი თვისებები.

9 -10	7-8	5 -6	3 -4	1-     2
ზეპირი პრეზენტაცია	მეტყველებს გამართულად, შეუძლია მოსაზრების დასაბუთება არგუმენტებით. იყენებს თვალსაჩინო ვიზუალურ მასალას.	თხრობისას უშვებს უზუსტობებს, მოსაზრების დაცვისას მოჰყავს არამყარი არგუმენტები,	უჭირს თხრობა, ვერ მოჰყავს საჭირო არგუმენტები	უჭირს თხრობა, არ შეუძლია აზრის ჩამოყალიბება	არ შეუძლია თხრობა ვერ პასუხობს კითხვებზე
ჩართულობა (კითხვა-პასუხი)	აქტიურია, აზრს გამოთქვამს თავისუფლად.	ჩართულია საგაკვეთილო პროცესში. უჭირს ცოდნის  სრულად გამოვლენა.	პასიურია, გამოთქვამს საკუთარ აზრებს , ვერმოჰყავს არგუმენტები .	არ აქტიურობს	ვერ პასუხობს
ჯგუფური მუშაობა და პროექტები	აქვს სხვებთან მუშაობის უნარი, შეუძლია ინფორმაციის მოძიება, მთავარი არსის გადმოცემა, დაცვა. ვიზუალური მასალის  მოძიება და ჩვენება.	შეუძლია ჯგუფთან მუშაობა,მონაწილეობს ერთიანი აზრის,დასკვნისგამოტანაში, უჭირს დასაბუთება.	ცდილობს თანამშრომლობას, ეთანხმება მათ აზრს.	არ შეუძლია საკუთარი აზრის გამოთქმა, ჯგუფთან საკომუნიკაციო ამოცანების გადაწყვეტა.	არ შეუძლია საკუთარი აზრის გამოთქმა, ჯგუფთან საკომუნიკაციო ამოცანების გადაწყვეტა.

გაკვეთილის მთავარი თემა	რა არის ინტერნეტი?
სწავლების საფეხური	V კლასი
მოსწავლეთა პროფილი	10 მოსწავლე
გაკვეთილის მნიშვნელობა /აქტუალობა	·         მოწავლეებს ინტრნეტისა და ინტერნეტ ბროუზერების ცოდნა საშუალებას აძლევს სხვადასხვა საგნებში ინფორმაციის მოსაპოვებლად. ·         ინტერნეტი დღესდღეობით წიგნიერების დამხმარე საშუალებაა. ·         ინტერნეტ ქსელი საშუალებას აძლევს მოსწავლეებს  მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის მაცხოვრებელ თანატოლებთან ურთიერთობისთვის, მათი ტრადიციების, ზნე– ჩვეულებებისა თუ კულტურის უკეთ გაცნობაში. ·         ინტერნეტ სერვისების მეშვეობით მოსწავლეებს საშუალება ეძლევათ საკუთარი მოსაზრებები, თუ პროექტები გააცნონ დაინტერესებულ მომხმარებელს . ·         ინტერნეტი ერთ–ერთი თანამედროვე ფორმაა სხვა სკოლის მოსწავლეებთან მეგობრული და თანამშრომლობითი მუშაობისათვის.
გაკვეთილის მიზნები დაშედეგები	ის ტექნ. V. 4. მოსწავლეს შეუძლია ისტ-ის ეფექტიანად გამოყენება ინფორმაციის მიღების, შენახვის ა და ორგანიზების დროს . შედეგი  თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: ·           მონაცემთა და ციფრული მასალის შესანახად ადეკვატურად შეარჩევს და იყენებს მოწყობილობასა და ადგილს. ·           მუშაობის პროცესში რეგულარულად ინახავს ციფრულ მასალას პროგრამული უზრუნველყოფის შესაბამისი ფუნქციების გამოყენებით (მაგალითად:  „“,  „“); ·           აცნობიერებს ციფრულ მოწყობილობაში მონაცემთა შენახვის იერარქიას (მაგალითად: ფაილი, საქაღალდე) და ეფექტიანად იყენებს ამ სტრუქტურას (მაგალითად: ფაილებს აჯგუფებს საქაღალდეებში, საქაღალდეებს აჯგუფებს ქვესაქაღალ­დეებად); გააზრებულად არქმევს სახელწოდებებს სტრუქტურის ელემენტებს; ·           ახდენს ფაილებისა და საქაღალდეების ლოგიკურ ორგანიზებას მონაცემთა ეფექტიანად შენახვის, მოძებნისა და წაკითხვის მიზნით; ·           განასხვავებს ფაილების ტიპებს და აცნობიერებს ამ ტიპების შესაბამისი ციფრული მასალის სხვადასხვა ფორმატის არსებობას; ის ტექნ. V. 5 .  მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა სახის ციფრული საშუალების შერჩევა და გამოყენება ინფორმაციის მოძიებისას და კვლევის პროცესში . შედეგი  თვალსაჩინოა, თუმოსწავლე: ·           ციფრული მასალის სხვადასხვა ფორმატის მქონე საცავებში (მაგალითად: მონაცემთა ბაზა, ინტერნეტი, ფაილების სისტემა, ფაილი) ძიებისას, შეარჩევს და იყენებს შესაბამის ციფრულ საშუალებებს; ·           ინფორმაციისა და ციფრული მასალის ძიებისას იყენებს გავრცელებულ საძიებო სისტემებს (მაგალითად: შეუძლია საძიებო სიტყვების, ფრაზებისა და მათი კომბინაციების ადეკვატურად შერჩევა და გამოყენება, ეფექტიანად იყენებს საძიებო სისტემის ინტერფეისს); ·           ინფორმაციის სანდოობის დასადგენად, ადარებს სხვადასხვა წყაროდან მოპო­ვებულ ინფორმაციას;
წინასწარი ცოდნა

ისტ-ის გაკვეთილის გეგმა მე-5 კლასში

ისტ-ის გაკვეთილის გეგმა მე-5 კლასში

gakveTilis Tema	kompiuteri mTavari mowyobilobebi (sistemuri bloki, displei anu monitori, klaviatura, manipulatori ,,Tagvi”, operaciuli sistema.
mniSvneloba da aqtualoba	moswavleebi SeZlebs ist saSualebebis SesaZleblobebis danaxvasa   da  efeqturad gamoyenebas
Mmiznebi da Sedegebi	gakveTilis gavlis Semdeg moswavle: miznebi: 1.   gaigebs kompiuteris ZiriTad mowyobilobebs; 2.   gaigebs TiToeuli mowyobilobis efeqtur muSaobas; 3.   gaigebs operaciuli sistemis muSaobis princips; 4.   gaarkvevs nawilobriv mainc kompiuteris SesaZleblobebs. misaRwevi Sedegebi: ის ტექნ. V.1.  მოსწავლეს შეუძლია ისტ-ის  ეფექტიანად და უსაფრთხოდ გამოყენება. ის ტექნ. V.2.   მოსწავლეს შეუძლია ეთიკური და უსაფრთხოების ნორმების დაცვა და პასუხისმგებლობის გაცნობიერება ისტ-ის  გამოყენებისას. იცის ისტ-ის გამოყენების სფეროები და აცნობიერებს მის უპირატესობებს.
winaswari codna	moswavleebs vaCvenebT winaswar momzadebul suraTebs mag: televizoris, kompiuteris da sxva teqnikuri saSualebebisas, romlebsac amoicnoben da daasaxeleben
Sefasebis sagnebi da procedurebi	moswavleTa codna Sefasdeba winaswar SemuSavebuli rubrikis  saSualebiT, Tu romelia kompiuteris ZiriTadi mowyobilobebi da operaciuli sistema, (rubrika axlavs calke failad)
saswavlo masalebi da resursebi gakveTilis msvleloba	personaluri kompiuterebi saorganizacio sakiTxebi _ 5 wT A Ifaza _ gamowveva _ 15 wT. klass vyofT sam jgufad, jgufebad dayofa xdeba stiqiurad, erTi jgufi kiTxulobs ganxilul masalas, meore jgufi akeTebs kiTxviT formas, mesame jgufi axdens dasmuli kiTxvebis analizs. B IIfaza _ Sinaarsis realizeba _ 20 wT, Sesrulebuli   davalebis Semdeg  moswavleebTan erTad vmarTavT diskusias, vakeTebT davalebis analizs da vacnobT moswavleebs kompiuteris ZiriTadi mowyobilobebis aRnagobas da operaciuli sistemasTan erTad muSaobis princips. 3 faza-refleqsia(gamTlianeba) _ 5 wT. vaxdenT davalebis Sejamebas, vakeTebT daskvnas, vawyobT prezentacias: ra viswavleT? raSi gamodgeba personaluri kompiuteri? vakeTebT moswavleTa Sefasebas.
Ddiferencirebuli swavleba	Aam  gakveTilisaTvis saWiro araa saWiro